Narcyzm a przywództwo

"Wielu przywódców biznesu ma osobowość narcystyczną. To dobra wiadomość dla firm, którym jest potrzebna pasja i odwaga w odkrywaniu nowych rubieży. Jednakże ci dynamiczni narcyzi mogą być dla firm niebezpieczni. Oto kilka rad, jak unikać takich niebezpieczeństw."

Tak zaczyna się artykuł Michaela Macooby "Narcystyczni przywódcy", który ukazał się w numerze  w Harvard Business Review.

Narcystyczni liderzy biznesu

Coraz częściej kierownicze stanowiska w korporacjach zajmują narcystyczni przywódcy. Przykłady? Bill Gates, Andy Grove, Steve Jobs, Jack Welch i inni. Są bardzo ambitni, uprawiają autoreklamę, są wytrawnymi mówcami i strategami, potrafią przyciągnąć i inspirować zwolenników, udzielają spontanicznych wywiadów, kształtują nasze publiczne i prywatne ideały oraz głoszą swoje osobiste filozofie. Jednym zdaniem - są typem osobowości, które Freud nazwał narcystycznymi.

Freud dowiódł, że narcyzi są emocjonalnie odizolowani i nieufni, nie umieją słuchać innych, nie wykazują się empatią a zagrożenia mogą wywołać u nich wściekłość. Czy zatem takie osoby mogą sprawdzić się na stanowiskach kierowniczych?

Jakie są zalety narcystycznych przywódców?
Produktywni narcyzi potrafią oczarować masy swoją retoryką, chętnie podejmują ryzyko, doprowadzają zadania do końca. Często są utalentowanymi strategami o szerokich horyzontach myślowych. Podejmują wyzwanie zmiany świata i chcą pozostawić po sobie dziedzictwo.
Mają wielką wizję i wielu zwolenników.

Czy narcystyczni przywódcy mają jakieś słabości?

Tak. Stają się niebezpieczni, gdy kreśląc ambitne plany oddają się pozbawionym realizmu utopiom. Dodatkowo są nieufni, co przeszkadza w tworzeniu atmosfery współpracy. "Narcystyczni przywódcy często mówią, że stawiają na pracę zespołową. W praktyce oznacza to, że chcą mieć do czynienia z grupą potakiwaczy." Ponadto przesadne mniemanie o sobie może doprowadzać ich do przekonania, że inni pragną, aby był on samowładnym zarządcą. Narcystyczni przywódcy mają ogromną trudność
z dostrzeganiem własnych błędów i jest praktycznie niemożliwe, żeby zrobili to z własnej inicjatywy. Co więcej, wykazują się brakiem empatii oraz intensywnie pragną rywalizacji (może być to zaletą w trudnym okresie, którym ludzie pragną poczucia pewności).

Narcyzi powinni nad sobą pracować

Przywódcy, którzy pracują nad sobą, zazwyczaj stają się najbardziej produktywnymi narcyzami. Zdobywają umiejętność samorefleksji, stają się otwarci, lubiani i pogodni. Potrafią śmiać się z własnych słabości i spojrzeć na siebie z dystansu. "Chociaż bardzo poważnie podchodzą do osiągania celów, potrafią też być weseli. Zdają sobie sprawę z tego, że jako przywódcy są bardzo skuteczni. Poczucie humoru pomaga im natomiast odnaleźć w sobie tyle pokory, żeby nadal się uczyć."

W epoce innowacji, duże korporacje coraz częściej oddają stery narcyzom. Firmom potrzebni są przywódcy, którzy nie tyle potrafią przewidzieć przyszłość, ale raczej tworzyć ją. 

Przy przekazywaniu stanowisk kierowniczych narcyzom, trzeba pamiętać, że "cała sztuka polega na tym, aby wykorzystać ich silne strony przy jednoczesnym ograniczaniu słabości."